29-31 майи соли равон дар шаҳри Душанбе баргузории Конфронси байналмилалии сатҳи баланд оид ба «Cоли байналмилалии ҳифзи пиряхҳо» дар назар дошта шудааст. Дар пойтахт бо мақсади мавриди баррасӣ қарор додани рафти омодагӣ ҷиҳати баргузории ин конфронс бо иштироки масъулин ҳамоиш баргузор гардид, иттилоъ медиҳад АМИТ «Ховар» бо истинод ба Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон.
Раиси Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Баҳодур Шерализода оид ба ҳадафҳои асосии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар мавриди баргузории Конфронси байналмилалии сатҳи баланд оид ба ҳифзи пиряхҳо сухан гуфт.
Намояндаи Вазорати корҳои хориҷӣ оид ба раванди омодагӣ ва мундариҷаи барнома маълумот пешниҳод намуд.
Дар раванди муҳокима аъзои Шурои ҳамоҳангсозии шарикони рушд барои ҳамкорӣ дар баргузории Конфронси байналмилалии сатҳи баланд оид ба Cоли байналмилалии ҳифзи пиряхҳо изҳори омодагӣ намуданд.
Бояд гуфт, ки 14 декабри соли 2022 Маҷмаи Умумии Созмони Милали Муттаҳид дар иҷлосияи 77-ум қатъномаи «2025- Соли байналмилалии ҳифзи пиряхҳо»-ро, ки аз ҷониби Ҷумҳурии Тоҷикистон пешбарӣ шуда буд, бо иттифоқи оро қабул кард. Он яке аз қатъномаҳои нодир ба ҳисоб меравад, зеро дар он ҳам эълони Рӯзи байналмилалӣ ва ҳам Соли байналмилалӣ дарҷ гардидааст. Иқдоми навбатии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо пуштибонии 153 давлати аъзои Созмони Милали Муттаҳид пазируфта шуд.
Ёдовар мешавем, ки ҳанӯз моҳи марти соли 2021 зимни нахустин ҷаласаи пешвоёни Эътилофи обу иқлим Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон таъкид намуда буданд, ки обшавии босуръати пиряхҳо дар баробари зиёдшавии истеъмоли об, ки аз афзоиши аҳолӣ ва рушди иқтисодӣ вобастагӣ дорад, метавонад сабаби оқибатҳои манфӣ гардад. Бо назардошти ин Президенти ҷумҳурӣ пешниҳод намуданд, ки барои тамаркуз кардан ба ин масъала дар сатҳи байналмилалӣ соли 2025 Соли байналмилалии ҳифзи пиряхҳо ва Рӯзи байналмилалии ҳифзи пиряхҳо муайян гардида, Бунёди махсуси байналмилалии ҳифзи пиряхҳо таъсис дода шавад. Дар асоси ин қатънома пешниҳодҳои Президенти Тоҷикистон, аз ҷумла, эълон гардидани 21 март- Рӯзи байналмилалии ҳифзи пиряхҳо, эълон шудани соли 2025 Соли байналмилалии ҳифзи пиряхҳо, дар назди Созмони Милали Муттаҳид таъсис додани Фонди боварии байналмилалӣ барои саҳмгузорӣ ба ҳифзи пиряхҳо ва соли 2025 доир намудани Конфронси байналмилалӣ оид ба ҳифзи пиряхҳо дар шаҳри Душанбе аз ҷониби кишварҳои аъзои Созмони Милали Муттаҳид дастгирӣ ёфтанд.
Ин қатънома аҳамияти пиряхҳоро ҳамчун ҷузъи таркибии даври гидрологӣ ва таъсири ҷиддии обшавии босуръати онҳоро ба иқлим, муҳити зист, саломатии инсон ва рушди устувор таъкид намудааст. Инчунин дар ин санад дарҷ ёфтааст, ки таъсири гармшавии глобалӣ боиси коҳиши густурдаи криосфера шудааст, ки дар натиҷа устуворӣ дар минтақаҳои баландкӯҳ кам шуда, миқдору мавсими маҷрои об ва захираҳои обро дар ҳавзаҳои дарёҳои барфу пиряхдор тағйир додааст. Ин омил ба паст шудани маҳсулоти маҳаллии кишоварзӣ, афзоиш ёфтани норасоии об ва баланд шудани сатҳи миёнаи баҳр таъсир мерасонад.
Теъдоди зиёди ҳаммуаллифони ин қатънома бори дигар аз он дарак медиҳад, ки ҷомеаи ҷаҳонӣ ба ташаббусҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ва саҳми он барои ҳалли хатарҳои ҷаҳонӣ эътимод дорад.
